13 February 2021 SAM INSPIRE

ចំនួនភពសរុបបច្ចុប្បន្ន – Total List of Planets

តើភពមានប៉ុន្មាន ប្រាំបី(៨)ឬក៏ប្រាំបួន(៩)?

ចំនួនភពសរុបមានតែប្រាំបី(៨)ទេ ព្រោះពីឆ្នាំ២០០៦មក ភពភ្លូតូត្រូវបាន IAU ដកចេញពីចង្កោមភពទាំងប្រាំបួន(៩) និងទម្លាក់វាមកនៅត្រឹមជាភពបម្រុងវិញ។

នៅឆ្នាំ២០០៦ ភពភ្លូតូត្រូវបានសមាជិកនៃសហភាពតារាសាស្ត្រអន្តរជាតិ (International Astronomical Union – IAU)បោះឆ្នោតទម្លាក់។ ភ្លូតូជាភពកូនពៅឈរលេខរៀងទីប្រាំបួន ដែលមានអាយុកាលជាង៧០ឆ្នាំ បើគិតត្រឹមឆ្នាំ២០០៦។ ភ្លូតូត្រូវបានរកឃើញនៅឆ្នាំ១៩៣០ ដោយតារាវិទូអាមេរិកឈ្មោះ Clyde Tombaugh។

សៀវភៅនិងឯកសារសិក្សាត្រូវបានធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពយ៉ាងឆាប់រហ័សដើម្បីចុះបញ្ជីសមាជិកទី៩នេះទៅក្នុងកម្មវិធីសិក្សាចំណេះដឹងទូទៅតាមបណ្ដាប្រទេសនានារួមទាំងកម្ពុជាផងដែរ។

ការរកឃើញភពបីថ្មីដែលអាចប្រៀបធៀបទៅនឹងភ្លូតូបាន មាដូចជា Quaoar ប្រកាសក្នុងឆ្នាំ២០០២ Sedna (សេដណា) ប្រកាសក្នុងឆ្នាំ២០០៣ និង Eris (អេរីស) ប្រកាសក្នុងឆ្នាំ២០០៥។

ការរកឃើញនេះបានជម្រុញឱ្យសហភាពតារាសាស្ត្រអន្តរជាតិ(AIU) បង្កើតគណៈកម្មាធិការមួយដែលមានភារកិច្ចកំណត់នូវអ្វីដែលបានបង្កើតេពាក់ព័ន្ធនៅលើភព ដោយមានគោលបំណងដាក់សេចក្តីព្រាងចុងក្រោយមុនពេលមហាសន្និបាតទូទៅរបស់សមាជិកនៃIAU នៅទីក្រុងប្រាក (Prague)មកដល់។ ក្រោមផែនការដំបូង រ៉ាឌីកាល់ចំនួននៃភពនឹងកើនឡើងពី ៩ភព ទៅ ១២ភព ប៉ុន្តែការរំពឹងនេះមានផលផ្ទុយទៅវិញ។

ចាប់តាំងពីពេលនោះមក ទើបលំដាប់ថ្នាក់ ឬអត្ថន័យរបស់ភពត្រូវបានបែងចែកជាថ្មី ដោយបន្ថែមក្រុមភពបម្រុង (ភពមិនពេញលក្ខណៈ ឬ Dwarf Planet)។
នៅថ្ងៃទី២៤ ខែសីហាដែលជាថ្ងៃចុងក្រោយនៃសន្និបាតសមាជិកបានបោះឆ្នោតអនុម័តនូវបញ្ជាក់ពីលក្ខណៈវិនិច្ឆ័យសម្រាប់ការដាក់ឈ្មោះភពឬការឱ្យអត្ថន័យភពថាជា៖

១)ភព (Planet) គឺជាតួសេឡេស្ទាលដែល (ក) ស្ថិតនៅក្នុងគន្លងជុំវិញព្រះអាទិត្យ (ខ) មានម៉ាសគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ទំនាញខ្លួនឯងដើម្បីយកឈ្នះកម្លាំងរាងកាយតឹងរឹងដូច្នេះវាសន្មតថាមានលំនឹងអ៊ីដ្រូស្តាទិក (ជិតមានរាងមូល) និង (គ) បានសម្អាតសង្កាត់នៅជុំវិញគន្លងរបស់វា។
២)ភពបម្រុង ឬ ភពមិនពេញលក្ខណ (Dwarf Planet) គឺមានរាងជាសេឡេស្ទាល ដែល (ក) ស្ថិតនៅក្នុងគន្លងជុំវិញព្រះអាទិត្យ (ខ) មានម៉ាសគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ទំនាញខ្លួនឯងដើម្បីយកឈ្នះកម្លាំងរាងកាយរឹងដូច្នេះវាសន្មតថាមានលំនឹងអ៊ីដ្រូសែន។ (គ) មិនបានសម្អាតសង្កាត់ជុំវិញគន្លងរបស់វាទេ និង (ឃ) មិនមែនជាផ្កាយរណបទេ។

ចាប់ពីខែសីហា ឆ្នាំ២០០៦នោះមក ទើបភពភ្លូតូត្រូវបានសហភាពតារាវិទូអន្តរជាតិ (IAU) បានដកចេញពីចង្កោមភពជាផ្លូវការតែម្តង និងទម្លាក់វាមកនៅត្រឹមជាភពបម្រុងវិញ។

ចំនួនភពសរុបបច្ចុប្បន្នមានប្រាំបី(៨)

១) ភពពុធ (The Mercury Planet)
២) ភពសុក្រ (The Venus Planet)
៣) ភពផែនដី (The Earth Planet)
៤) ភពអង្គារ (The Mars Planet)
៥) ភពព្រហស្បតិ៍ (The Jupiter Planet)
៦) ភពសៅរ៍ (The Saturn Planet)
៧) ភពអ៊ុយរ៉ានុស (The Uranus Planet)
៨) ភពណិបទូន (The Neptune Planet)

ចំនួនភពបម្រុងសរុបបច្ចុប្បន្នមាន២០០ភព

ក្រុមតារាវិទូប៉ាន់ស្មានថាអាចមានភពមបម្រុង(Dwarf Planets) ចំនួន២០០ នៅក្នុងប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យនិងខ្សែក្រវ៉ាត់គុបភឺរ(Kuiper Belf)។ ប៉ុន្តែភពដែលគេនិយមលើកយកមកនិយាយមានដូចជា៖ Ceres, Pluto, Eris, Haumea, and Makemake Sedna and Quaoa។

ចំណាំៈ សូមបងប្អូនជួយផ្ដលឈ្មោះជាភាសារខ្មែរយើងផង យើងខ្ញុំនឹងកែលម្អរអត្ថបទនេះតាមក្រោយទៀង។